Upadłość konsumencka 2024 – jak działa?

Upadłość konsumencka to dla wielu osób ostatnia deska ratunku. W zamian za jej ogłoszenie, zostajemy bowiem uwolnieni od niespłaconych zobowiązań. Niestety, proces oddłużeniowy ciągnie za sobą również niezbyt pozytywne konsekwencje. Sprawdźmy, na czym polega upadłość konsumencka i kto może w 2024 roku z niej skorzystać.

upadłość konsumencka - co to jest?

Kluczowe informacje

  • Upadłość konsumencka dotyczy niewypłacalności osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej.
  • Jest dostępna dla osób posiadających niespłacone zobowiązania wobec banków, instytucji pożyczkowych oraz osób prywatnych, w tym z tytułu kredytów i pożyczek.
  • Obecnie możliwe jest ubieganie się o upadłość konsumencką nawet w przypadkach, gdy zadłużenie powstało umyślnie lub w wyniku niedbalstwa.
  • Aby ogłosić upadłość konsumencką, konieczne jest wykazanie utraty zdolności do regulowania zobowiązań pieniężnych z opóźnieniem przekraczającym 3 miesiące.
  • Wniosek o upadłość składa się w sądzie rejonowym, zawierając m.in. pełne dane osobowe, wykaz majątku, wierzycieli, wierzytelności oraz zabezpieczeń.
  • Koszt złożenia wniosku o upadłość wynosi 30 zł.

Upadłość konsumencka – na czym polega?

Upadłość konsumencka to postępowanie odnoszące się do niewypłacalności osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej, a więc do osób prywatnych.

Jeszcze przed nowelizacją Prawa upadłościowego z 28.02.2003 roku 1, nie każdy mógł skorzystać z takiego rozwiązania. Sąd uznawał bankructwo dłużnika tylko w wyjątkowych okolicznościach. Obecnie o upadłość możesz się starać, mając niespłacone zobowiązania w bankach, instytucjach pożyczkowych oraz u osób prywatnych. Wśród nich zalicza się też kredyty i pożyczki.

Według najnowszych przepisów, możesz starać się o upadłość konsumencką, nawet jeśli doprowadziłeś do swojego zadłużenia w sposób umyślny lub w wyniku niedbalstwa, a nie np. z powodu choroby czy utraty pracy. Jest to spory przełom, bo jeszcze do niedawna zgodnie z art. 369/2 Prawa upadłościowego, sąd oddalał wnioski złożone przez osoby, które doprowadziły do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększyły jej stopień umyślnie, lub wskutek rażącego niedbalstwa 2.

Upadłość nie bierze się znikąd

Według danych Krajowego Rejestru Długów ofiarami bankructwa są głównie osoby w wieku 36-45 lat, z niewielką przewagą mężczyzn. Tuż za nimi znajdują się konsumenci w wieku między 46 a 55 rokiem życia oraz dłużnicy w przedziale 56-65 lat. Co ciekawe, właściwie co drugi konsument, który ogłosił bankructwo, był wcześniej notowany w KRD jako dłużnik 3. Wielu z nich próbuje ratować swoją sytuację, zaciągając kredyty na spłatę wcześniejszych należności. Jest to najgorsze z możliwych rozwiązań, bo koszty takich pożyczek są wysokie. Ze względu na duże ryzyko większość instytucji finansowych udziela ich z wysokim oprocentowaniem. W efekcie tego zadłużenie, zamiast maleć – przybiera na sile. Część bankrutów korzysta z ofert z pogranicza prawa, typu: „pożyczki bez KRD”. W tym przypadku oprocentowanie sięga już kilkudziesięciu, a nawet kilkuset procent!

Jak ogłosić upadłość konsumencką?

Upadłość konsumencką możesz ogłosić, gdy utraciłeś zdolność do regulowania swoich zobowiązań pieniężnych. Jednak opóźnienie w ich spłacie musi przekraczać minimum 3 miesiące. W art. 11 Prawa upadłościowego zapisano również, że bankrut będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający 24 miesiące4.

W myśl nowelizacji przepisów z 30 sierpnia 2019 r. prawa upadłościowego możesz wnioskować o zawarcie ugody z wierzycielem. W takim przypadku nie musisz więc składać oddzielnego wniosku sądowego.

Nadal oczywiście taki wniosek możesz złożyć w sądzie rejonowym, jeśli nie umorzył on wcześniej Twoich długów. Taki dokument mają prawo zgłosić też dawni przedsiębiorcy (tuż po zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej).

Zawrzyj w nim poniższe elementy:

  • imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, PESEL,
  • wskazanie miejsc, w których dostępny jest majątek dłużnika (np. konto oszczędnościowe, rachunek bankowy, akcje i obligacje),
  • zawarcie okoliczności wniosku (np. trudna sytuacja losowa, wypadek, choroba),
  • aktualny i pełny wykaz majątku wraz z jego oszacowaniem,
  • spis wierzycieli z dokładnym adresem oraz wyliczeniem kwoty zadłużenia,
  • spis wierzytelności,
  • lista zabezpieczeń.

Od 1 lipca 2021 r. wniosek o upadłość konsumencką możesz złożyć online.

Koszty upadłości konsumenckiej 2024

Koszt złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości wynosi 30 zł. Do wniosku koniecznie należy dołączyć potwierdzenie uregulowania opłaty. Decyzję o ogłoszeniu bankructwa, sąd podaje zawsze do wiadomości publicznej. Powiadamia w tym syndyka oraz właściwy oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Wniosek o niewypłacalność dłużnika możesz przygotować samemu i wszcząć postępowanie sądowe. Pamiętaj tylko, że zebranie odpowiednich dokumentów i prawidłowe wypełnienie pism jest dość kłopotliwe, gdy nie masz doświadczenia i wykształcenia kierunkowego w dziedzinie prawa. Każdy błąd czy niedopatrzenie mogą pomniejszyć Twoje szanse na skuteczne ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Możesz, np. skorzystać z doświadczonej kancelarii prawnej, która ma za sobą dziesiątki podobnych spraw.

Większość postępowań może kosztować nawet 5 000 zł, zwłaszcza gdy zdecydujesz się skorzystać z pomocy kancelarii. Warto jednak pamiętać o tym, że w dniu składania wniosku o upadłość, nie musisz dysponować taką kwotą. Zobowiązanie to zostanie doliczone do pozostałych zadłużeń.

Jak krok po kroku ogłosić upadłość konsumencką?

Znając już wszystkie niezbędne czynności i informacje, jakie są potrzebne na formalnej ścieżce ogłaszania upadłości konsumenckiej, pora obszernie scharakteryzować ten proces krok po kroku.

  1. Upewnij się, jaki jest adres i przyporządkowanie do najbliższego miejscu zamieszkania sądu rejonowego.
  2. Zgromadź wszystkie niezbędne dokumenty i zaświadczenia dokumentujące bieżącą sytuację finansową. Możesz tego dokonać samodzielnie lub przy pomocy kancelarii prawnej (co zalecamy!).
  3. Przygotuj spis wszystkich wierzycieli wraz z ich danymi osobowo-adresowymi oraz wszystkich wierzytelności wraz z aktualną kwotą zadłużenia, oraz pierwotnym terminem ich uregulowania.
  4. Do spisu wierzytelności nie zapomnij dopisać wszystkich elementów, które tworzą Twój majątek. Wypisz ich rodzaj oraz szacowaną wartość zarówno w przypadku środków pieniężnych, jak i mienia ruchomego oraz nieruchomego itd.
  5. Teraz możesz na spokojnie wypełnić wniosek. Podaj w nim wszelkie wymagane informacje. Szczególny nacisk postaw na obszerne scharakteryzowanie swojej sytuacji finansowej. Od 2021 r. nie musisz już podawać powodów swojej niewypłacalności.
  6. Gotowy wniosek wraz z potrzebnymi dokumentami zanieś do odpowiedniego miejscu zamieszkania sądu rejonowego i dokonaj jego opłaty.
  7. Pobierz z kasy potwierdzenie dokonania wpłaty oraz dołącz je do pakietu wnioskowego, składając go w biurze sądu rejonowego.
  8. Pozostaje Ci czekać, aż sąd rozpatrzy i zweryfikuje Twoją prośbę.
  9. Decyzja sądu, co do umorzenia zobowiązań, jak już wspominaliśmy, podawana jest do wiadomości publicznej.

Dopełniając wszystkich formalności i procedur wymaganych przy ogłaszaniu upadłości konsumenckiej, zwiększasz swoje szanse na skuteczniejsze jej sfinalizowanie.

upadłość konsumencka krok po kroku

Upadłość konsumencka a brak majątku

Ogłoszenie upadłości osoby fizycznej wydaje się proste, gdy upadły posiada majątek, z którego wierzyciele mogliby zaspokoić swoje żądania. Wtedy dochodzi do jego spieniężenia, a uzyskana na tej drodze kwota zostaje podzielona między wierzycieli. Warto mieć tylko świadomość tego, że na czas postępowania, wszelkie dobra materialne dłużnika jako masa upadłości, stają się przedmiotem zarządzania syndyka.

Będąc bankrutem, tracisz prawo do samodzielnego i swobodnego kierowania osobistym dobytkiem.

Co, jeśli nie posiadasz żadnego majątku? Gdy nie osiągasz żadnych dochodów i np. chorujesz, sąd ma prawo na warunkowe umorzenie zobowiązań upadłego bez spłaty wierzycieli i bez ustalenia planu spłaty wierzycieli. Przed nowelizacją przepisów odbywało się to po wcześniejszym zatwierdzeniu wierzytelności i po wysłuchaniu dłużnika i wierzycieli5.

Upadły nie pozostaje bez środków do życia!

Konieczność spłaty dawnych należności nie oznacza jednak tego, że jako osoba zadłużona pozostaniesz bez środków do życia. Istnieje szansa, że np. otrzymasz środki na wynajem nieruchomości na okres roku lub dwóch lat. Przepisy są tak skonstruowane, że w ramach planu spłaty wierzycieli, organ sądowy weźmie pod uwagę:

  • możliwości zarobkowe upadłego,
  • konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, w tym ich potrzeby mieszkaniowe,
  • wysokość niezaspokojonych wierzytelności, a także realność ich zaspokojenia w przyszłości.

Dodatkowo – w postanowieniu o ustaleniu planu spłaty wierzycieli sąd określa, w jakim zakresie i w jakim czasie, nie dłuższym niż 36 miesięcy, upadły jest obowiązany spłacać zobowiązania uznane na liście wierzytelności a niewykonane w toku postępowania upadłościowego na podstawie planów podziału oraz jaka część zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości zostanie umorzona po wykonaniu planu spłaty wierzycieli. Takie zobowiązania powstałe po ogłoszeniu upadłości i niewykonane w toku postępowania uwzględnia się w planie spłaty wierzycieli w pełnej wysokości, przy czym ich spłata może być rozłożona na raty na czas nie dłuższy niż przewidziany na wykonanie planu spłaty wierzycieli8.

Czy wiesz, że kredyt po upadłości konsumenckiej jest możliwy? Aby można się o niego starać, musisz najpierw uzyskać zgodę syndyka i oraz mieć odpowiednią zdolność kredytową w oczach instytucji finansowej. Jest to zatem zdecydowanie trudny kredyt do otrzymania.

Kto może ogłosić upadłość konsumencką w 2024?

Kto może ubiegać się o ogłoszenie upadłości? Osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej w chwili złożenia wniosku i nie mają szans na spłatę zobowiązań. W rzeczywistości będą to osoby mocno zadłużone, które nie mogą również liczyć na pomoc banku w tym na: pozyskanie refinansowania kredytu, skorzystanie z wakacji kredytowych czy konsolidacji zadłużenia.

Zgodnie z przepisami, upadłość konsumencka jest przeznaczona dla osób, które są:

  • obywatelami Polski, a ich stałym miejscem zamieszkania i pobytu jest Polska,
  • osobami fizycznymi, czyli nie prowadzą działalności gospodarczej,
  • są niewypłacalne, czyli nie są w stanie regulować swoich zobowiązań,
  • rzetelne wobec swoich wierzycieli i nie dokonały wobec nich krzywdzących czynności w ciągu ostatnich 10 lat.
Dla kogo upadłość konsumencka

Warunki ogłoszenia upadłości

W ustawie Prawo upadłościowe zostały wymienione też inne przesłanki, których stwierdzenie może uniemożliwić ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Przykładowe to:

  • podanie przez dłużnika we wniosku informacji, które nie są zgodne z prawdą lub są niezupełne,
  • uchylenie planu spłaty wierzycieli, które miało miejsce w okresie 10 lat przed dniem złożenia wniosku z uwagi na fakt, że dłużnik nie wywiązywał się ze spłaty zobowiązań,
  • uchybienie terminu zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości – jeżeli dłużnik był zobowiązany terminem, którego nie dotrzymał w okresie 10 lat przed dłużeniem wniosku o upadłość.

Szczególnie ważne jest dokładne, szczere opisanie swojej aktualnej sytuacji. Zatajenie faktów dotyczących zadłużenia może jedynie pogorszyć Twoją ocenę. W konsekwencji sąd może nie przychylić się do wniosku o oddłużenie.

Naszym celem jest dostarczanie użytkownikom wartościowych i wiarygodnych treści, które pomogą im podejmować świadome decyzje finansowe. Wszystkie artykuły publikowane na naszym portalu opierają się na sprawdzonych źródłach i są redagowane przez specjalistów z dziedziny finansów.

Źródła:

1. prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20030600535

2. arslege.pl/oddalenie-wniosku-o-ustalenie-planu-splat-i-umorzenie-czesci-zobowiazan/k29/a9114/

3.media.bik.pl/informacje-prasowe/417694/ponad-6-5-tysiaca-osob-oglosilo-upadlosc-w-2018-r

4. arslege.pl/niewyplacalnosc-dluznika/k29/a8746/

5. arslege.pl/plan-splaty-wierzycieli-lub-umorzenie-zobowiazan-upadlego/k29/a80778/

6. arslege.pl/postanowienie-o-ustaleniu-planu-splaty-wierzycieli/k29/a86553/

Jak podobała Ci się treść?
5 - ciekawa, 1 - nieciekawa
4.7/5 - (56 votes)
Komentarze (5)

Odpowiadasz na komentarz:

Komentarz zostanie opublikowany pod tą nazwą

Adres e-mail nie zostanie nigdzie opublikowany

Treści, które udostępniasz w serwisie są weryfikowane

  • A
    A

    Adam Prawnik z USA

    06.06.2019, 17:28

    Wyróżniający się komentarz

    Normalności w Polsce nie będzie dopóki będzie istniał przepis „rzetelne wobec swoich wierzycieli i nie dokonały wobec nich krzywdzących czynności, w ciągu ostatnich 10 lat.” pod który jak w staliniźmie można podpiąć każdego prowadzącego działalność, który w przeszłości (np. z powodu niepłacenia podatków) nie złożył o postępowanie upadłościowe. Tak działający przepis WYKLUCZA moralnie, socjalnie i gospodarczo każdego byłego przedsiębiorcę na okres 10 LAT. To jest komunistyczny absurd w post komunistycznej Polsce. W praktyce każdy wniosek o upadłość konsumencką człowieka, który prowadził działalność i nie zapłacił podatków w przeszłości dłużej niż 14 dni Sąd odrzuca z automatu.

    • R
      R

      Roman

      27.03.2024, 15:43

      Wyróżniający się komentarz

      Dokładnie, przepis blokujący przed upadłością konsumencką osoby prowadzące JDG spóźnione z podatkiem to absurd. Przecież przed ogłoszeniem upadłości dłużnik ma słabą sytuację więc naturalnie że będzie spóźniał się z podatkiem i ogłasza upadłośc dlatego że nie radzi sobie z tą sytuacją.

  • J
    J

    Jerzy

    07.07.2022, 15:51

    Wyróżniający się komentarz

    Jak złożyć o upadłość konsumencka?

  • M
    M

    Malgorzata

    23.05.2022, 10:10

    Wyróżniający się komentarz

    Dzień dobry, czy możecie Państwo polecić konkretne i sprawdzone Kancelarie Prawne , zajmujące się upadłością konsumencką . Dziękuję. Pozdrawiam. Malgorzata

    • M
      M

      Mariuzz

      12.09.2022, 13:29

      Wyróżniający się komentarz

      Czy znalazla Paani kogos godnego polecenia ?

Polecane artykuły

Zobacz wszystkie
Zobacz wszystkie