Fundusz Sprawiedliwości - czy pomoże osobom z chwilówkami?

W ostatnim czasie coraz głośniej i aktywniej promuje się kampanię informacyjną Ministerstwa Sprawiedliwości: “Pomagamy sprawiedliwie”. Jest to przede wszystkim forma wsparcia dla osób pokrzywdzonych lichwą. Sprawdzamy zatem – czym zajmuje się Fundusz Sprawiedliwości i kto ma możliwość skorzystania z takiej formy wsparcia rządowego!

Fundusz Sprawiedliwości – pomaga sprawiedliwie pokrzywdzonym

Coraz częściej słyszy się o rosnącej liczbie osób pokrzywdzonych przestępstwem. W samym 2017 roku, liczba poszkodowanych wynosiła ponad 220 tys., z czego 8 proc. stanowiły dzieci. Mowa tutaj o różnego rodzaju przewinieniach: zaczynając od psychicznego i fizycznego znęcania się, przemoc domową, po włamania, kradzieże, groźby karalne, uchylanie się od alimentów, kończąc na szeregu wszelakiej maści oszustwach finansowych. Niestety – większość z tych osób feralne konsekwencje odczuwa przez wiele długich lat. Zazwyczaj są to urazy psychiczne czy fizyczne, które wymagają kompleksowej pomocy. W tym celu Ministerstwo Sprawiedliwości powołało podmiot Funduszu Sprawiedliwości, na którego konto wpływają środki zasądzone od sprawców przestępstw.

Co więcej – dzięki dotacjom z Funduszu, na które w samym 2019 roku przeznaczono już ok. 50 mln zł, ruszyła budowa ogólnopolskiej sieci ośrodków oraz punktów dla osób pokrzywdzonych. Zostaną również uruchomione placówki rehabilitacji dla ofiar ciężkich wypadków, a także telefoniczna Linia Pomocy Pokrzywdzonym. Aby podkreślić jeszcze większą istotę wsparcia, w dniach 18-24 lutego obchodzony jest “Tydzień Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem”. Jest on ściśle związany z wcześniej ustanowionym przez resort sprawiedliwości – Dniem Ofiar Przestępstw, przypadającym 22 lutego. Takie działania są więc doskonałą okazją do przybliżenia tematyki problemu, a przede wszystkim zapewnienia stałej pomocy, na rzecz poprawy sytuacji życiowej poszkodowanych osób¹.

Fundusz Sprawiedliwości – co to jest?

Właściwa nazwa Funduszu Sprawiedliwości to Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Jest to swego rodzaju najnowszy fundusz celowy, którego zamierzeniem jest pomoc pokrzywdzonym oraz świadkom przestępstw. Środki z tego podmiotu przekazywane są głównie na przeciwdziałanie i walkę z przestępczością, a także działalność postpenitencjarną. W praktyce oznacza to wsparcie osobom, które potrzebują pomocy w powrocie do normalnego życia – także byłych więźniów. Jednak co ważne – tyczy się to również pokrzywdzonych nie tylko w wyniku przemocy domowej, ale i lichwy.

Fundusz Sprawiedliwości powstał na mocy art. 43 Ustawy Kodeksu Karnego Wykonawczego z 6.06.1997 roku². Jego szczegółowe zasady udzielania pomocy i dotacji zostały określone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 13.09.2017 roku. Określa ono dokładnie zasady oraz tryb przydzielania dotacji dla jednostek sektora finansów publicznych, a także dla jednostek nienależących do sektora finansów publicznych.

Czym zajmuje się Fundusz Sprawiedliwości?

Organizacja wspiera pokrzywdzonych na wiele sposobów. Oto kilka czynności, które wchodzą w szereg jej działań:

Pomoc medyczna, psychologiczna, rehabilitacyjna, prawna i materialna ofiarom przestępstw oraz ich najbliższym członkom,
Wsparcie postpenitencjarne udzielane przez kuratorów sądowych oraz Służbę Więzienną, osobom pozbawionym wolności, zwalnianym z zakładów karnych czy aresztów śledczych, a także najbliższej rodzinie,
Działalność realizowana na zlecenie Dysponenta Funduszu, mająca na celu udzielenie wsparcia i realizowanie rozwoju systemu pomocy dla osób poszkodowanych przestępstwem, a także ich świadków – w szczególności:

-promowanie, wspieranie inicjatyw i przedsięwzięć, które mają służyć poprawie sytuacji życiowej osób pokrzywdzonych, ale również skutecznej readaptacji skazanych,

–realizowanie różnego rodzaju akcji edukacyjnych i informacyjnych,

-pokrywanie kosztów związanych z organizowaniem i prowadzeniem kształcenia, w tym studiów podyplomowych czy kursów dokształcających,

-promowanie realizowania pomocy osobom pokrzywdzonym, a także członkom ich rodzin,

-rozpowszechnianie wiedzy na tematy związane z przestępczością oraz alternatywne metody rozwiązania konfliktów, w szczególności mediacji w sprawach rodzinnych, nieletnich czy karnych,

-podejmowanie i organizowanie działań naukowych, prac rozwojowych czy współpracy z innymi jednostkami w tym zakresie, a także przyczyn powstawania przestępczości oraz sposobów jej zapobiegania,

-działania wspierające rodziny zagrożone dysfunkcyjnością, szczególnie w zakresie profilaktyki, terapii uzależnień i współuzależnień czy rozwiązywania problemów w rodzinie³.

Co jeszcze zapewnia Fundusz?

Fundusz Sprawiedliwości zapewnia również pomoc prawną – co pomocne jest zwłaszcza tym osobom, które zostały pokrzywdzone lub oszukane i dotychczas nie posiadały środków na wynajęcie prawnika. Co więcej, podmiot przewiduje też wsparcie materialne w postaci bonów żywieniowych, odzieży czy środków higieny osobistej. Natomiast pomoc finansowa zapowiedziana jest nawet dla osób, które mają chwilowe kłopoty z uregulowaniem czynszu.

Dlatego z rozwiązania Funduszu może skorzystać każdy, kto potrzebuje wsparcia państwa, w wyniku bycia ofiarą lub świadkiem jakiegokolwiek przestępstwa noszącego znamiona:

Przemocy fizycznej lub psychicznej,
Wypadku drogowego,
Kradzieży i oszustwa,
Odebrania alimentów,
Przestępstwa na tle seksualnym,
Innych przestępstw, którego byli ofiarą bądź świadkiem.

Warto pamiętać, że każdy wniosek rozpatrywany jest indywidualnie, więc każdy, kto czuje się pokrzywdzony posiada prawo starania się o pomoc rządową. Mogą tego dokonać nawet obcokrajowcy, nie mówiący w języku polskim. W takich przypadkach, rząd zapewnia obecność tłumacza. Byli więźniowie, chcący opuścić zakład karny i pragnący powrotu do normalnego życia również mają szansę na pozytywną weryfikację wniosku.

Jak skorzystać z pomocy Funduszu Sprawiedliwości?

Jak wspomnieliśmy, szansę na zgłoszenie do Funduszu posiada każdy, kto w jakiś sposób poczuł się pokrzywdzony lub jest/był w przeszłości ofiarą przestępstwa. Dlatego jednostka oferuje zainteresowanym 3 formy kontaktu:

E-mailowy – formularz korespondencyjny o dowolnej treści należy wysłać na adres: funduszsprawiedliwosci@ms.gov.pl. W wiadomości należy podać swoje dane osobowe, opcjonalnie numer telefonu i dokładnie opisać zaistniałą sytuację,
Pocztowy – list polecony z potwierdzeniem odbioru należy podesłać na adres:

Ministerstwo Sprawiedliwości

Departament Funduszu Sprawiedliwości

Aleje Ujazdowskie 11

00-567 Warszawa

Online przez stronę internetową – w formularzu dostępnym na stronie głównej Funduszu Sprawiedliwości⁴, należy uwzględnić: temat problemu, dane osobowe, adres e-mail, numer telefonu (nieobowiązkowo), a także treść wiadomości, w której zostanie wyjaśniony problem.

Fundusz Sprawiedliwości a lichwa – co warto wiedzieć?

Ministerstwo Sprawiedliwości w ramach Funduszu rozpoczęło walkę z lichwiarzami. Jest to dobra wiadomość, szczególnie dla osób, które padły ofiarom przekrętów finansowych. W tym celu resort gwarantuje pełną pomoc psychologiczną, a także darmową opiekę prawną na każdym etapie procesu.

Co więcej – w niedługim czasie ma nastąpić przełom w walce z lichwą. W jaki sposób? Otóż Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada pakiet rewolucyjnych zmian w obecnej ustawie antylichwiarskiej! Elementy te są częścią programu reform “Sprawiedliwość i bezpieczeństwo”, ogłoszonego w 2018 roku. Przypomnijmy, że ustawa antylichwiarska, czyli Ustawa o Nadzorze Nad Rynkiem Finansowym zaczęła obowiązywać od 2016 roku. Miała ona za zadanie bardziej chronić oraz respektować prawa konsumentów w walce z nieuczciwymi firmami pozabankowymi. W rzeczywistości różnie z tym bywa, bo pożyczkodawcy co rusz imają się sposobów, by obejść obowiązujące prawa. Dlatego Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada zmiany w tej kwestii. Czytaj także: Czy pożyczka musi być oprocentowana? Sprawdź, co mówi prawo!

Nowa ustawa antylichwiarska 2019 – co wprowadzi?

Projekt nowej ustawy ma położyć kres nieuczciwości i nadużyciom firm pożyczkowych, które w sprytny sposób wykorzystują niewiedzę i ufność klientów. Coraz częściej słyszy się o tym, że podstępni pożyczkodawcy wykorzystują swoją uprzywilejowaną pozycję i zarabiają bajońskie sumy, żerując na ufności oraz trudnej sytuacji polskich rodzin.

Według raportu Ministerstwa Sprawiedliwości, w latach 2008-2010 prokuratura umorzyła ponad 90 proc. nieuczciwych postępowań w spłacie pożyczek. Zatem, co zapowiadają nowe przepisy?

Maksymalny limit dodatkowych opłat, w przypadku zakupów ratalnych zostanie ustalony do 45 proc. kwoty pożyczki w skali roku. Gdy pożyczka zostanie rozłożona na 6 miesięcy to dodatkowe koszty nie mogą przekroczyć 32,5 proc.,
Nie zmieni się sam limit wysokości odsetek, który jak do tej pory będzie wynosił 10 proc.,
W przypadku chwilówki, poziom dodatkowych opłat zostanie ograniczony do 45 proc. w skali roku. Tak więc, przy pożyczce zaciąganej na miesiąc wyniesie on 22 proc.,
Zniesione zostanie odbieranie mieszkań i domów czy też pozbawiania dorobku całego życia osób, które nie spłaciły zobowiązania zaciągniętego na wielokrotnie niższą wartość,
Bankowa pożyczka konsumencka – czyli zaciągana od 255 tys. do 550 tys. zł na podstawie ustawy o kredycie konsumenckim, nie będzie mogła przekroczyć 45 proc. sumy pożyczki w skali roku. Zaś maksymalne odsetki wyniosą 10 proc. w skali roku. Podobnie, jak w przypadku pożyczki bankowej na wyższą kwotę,

Nowa ustawa antylichwiarska cz.2:

Pożyczka udzielana na podstawie umowy cywilnoprawnej nie będzie mogła przekroczyć dodatkowych opłat, w wysokości 25 proc.,
Zabezpieczenie pożyczek zakazywać będzie żądania przenoszenia własności nieruchomości na zabezpieczenie obecnych zobowiązań,
W planach jest także eliminacja egzekucji komorniczej z mieszkania, jeśli wysokość długu nie przekracza 5 proc. wartości nieruchomości,
Skończy się dowolność w ustalaniu dodatkowych opłat przez banki. W przypadku zakupów na raty przewiduje się zniesienie opłaty za rozpatrzenie wniosku czy dodatkowego ubezpieczenia. Zostaną także wprowadzone ograniczenia w naliczaniu prowizji i marży,
Nowe przepisy dokładnie określą, które pożyczki mają charakter lichwiarski. Za złamanie prawa grozić będzie kara od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Chodzi tu głównie o osoby, które zdawały sobie sprawę z tego, że pożyczkobiorca znajduje się w kryzysowym położeniu, a mimo to zaoferowali pożyczkę o wielokrotnie wyższych odsetkach niż powinni.

Jeśli zapowiedziane zmiany wejdą w życie, Polska obok Austrii i Kanady rozpocznie skuteczną walkę z lichwiarzami, wsadzając ich do więzienia na maksymalnie 5 lat. W samych Niemczech, za tak nieuczciwe zagrania grozi do 10 lat kary, zaś w Stanach Zjednoczonych – nawet do 20 lat.

Czytaj także: