Emerytura za 4 dzieci

Program Mama 4+ wszedł w życie w 2019 roku, jednak w ciągu ostatnich lat doczekał się już kilku modyfikacji. Co się zmieniło i jak obecnie wygląda emerytura dla kobiet (a czasem i mężczyzn), które wychowały co najmniej czwórkę dzieci? Szczegóły poniżej.

Mama 4+ to nazwa rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, wypłacanego emerytkom i emerytom, którzy pomimo braku prawa do minimalnej emerytury, dysponowali podstawowymi środkami do życia. Chodzi o osoby — głównie matki — które ze względu na posiadanie dzieci, zrezygnowały z pracy zarobkowej lub musiały to zrobić.

Jeśli wychowanków była co najmniej czwórka, takiemu seniorowi należy się comiesięczne świadczenie. I to niezależnie od tego, czy opłacał on jakiekolwiek składki na ubezpieczenia społeczne.

Ile wynosi emerytura za 4 dzieci w 2022 roku?

Pieniądze z programu Mama 4+, czyli rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego to maksymalnie 1338,44 zł brutto w 2022 roku. Dokładnie tyle wynosi gwarantowana minimalna emerytura i środki w takiej wysokości należą się każdej osobie objętej programem.

• Jeśli beneficjent programu nie pobiera żadnej emerytury lub renty, rodzicielskie świadczenie uzupełniające pokrywa całość tej kwoty.
• Jeśli beneficjent programu ma prawo do emerytury lub renty, rodzicielskie świadczenie uzupełniające wypłacane jest w takiej wysokości, by razem z pozostałymi środkami zagwarantować emerytowi sumę 1338,44 zł, czyli emeryturę minimalną.

Można zatem stwierdzić, że program Mama 4+ to swego rodzaju wyrównanie do gwarantowanego minimum.

Warto też podkreślić, że kwota najniższej emerytury jest zmienna i kiedy ulega podniesieniu, rodzicielskie świadczenie uzupełniające także jest waloryzowane.

Jakie warunki należy spełnić, by otrzymać emeryturę dla matek 4 dzieci?

Tzw. emerytura za 4 dzieci obejmuje każdą matkę, która spełnia (łącznie) poniższe kryteria:

• Urodziła i wychowała lub wychowała co najmniej czworo lub więcej dzieci. Chodzi o wszystkie pociechy własne, potomstwo współmałżonka, dzieci przysposobione lub przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej. Wyjątkiem jest tylko pełnienie obowiązków wychowawczych w ramach rodziny zastępczej zawodowej — w takim przypadku, świadczenie nie przysługuje.
• Osiągnęła wiek emerytalny, czyli skończyła 60 lat.
• Nie ma prawa do najniższej gwarantowanej emerytury lub renty w wysokości równej, lub wyższej niż 1338,44 zł brutto.
• Mieszka w Polsce.
• Po ukończeniu 16 lat, przez co najmniej 10 lat posiadała tzw. ośrodek interesów życiowych na terenie kraju.
• Ma polskie obywatelstwo/prawo pobytu w Polsce/stałe prawo pobytu w Polsce/jest obywatelką państwa członkowskiego Unii Europejskiej/jest obywatelką państwa członkowskiego EFTA/jest cudzoziemką legalnie przebywającą na terytorium Polski.

Niespełnienie któregokolwiek z warunków jest równoznaczne z brakiem prawa do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. Emerytura Mama 4+ nie należy się także osobom w kilku dodatkowych przypadkach, o których przeczytasz w dalszej części tekstu.

Kiedy matczyna emerytura nie może zostać przyznana?

Istnieje kilka sytuacji, w których nawet spełnienie wszystkich podstawowych kryteriów nie upoważni matki czwórki dzieci do świadczenia uzupełniającego.

1. Kiedy nie sposób „uzupełnić” emerytury, ponieważ otrzymywane z tytułu osiągnięcia wieku 60 lat pieniądze przekraczają kwotę brutto: 1338,44 zł.
2. Kiedy emerytka zostaje aresztowana lub musi odbyć karę pozbawienia wolności (przepis ten nie ma jednak zastosowania, jeśli jest objęta dozorem elektronicznym).
3. Kiedy uprawniona wyprowadza się poza granice kraju.
4. Jeśli w wyniku wyroku sądowego kobieta została w przeszłości pozbawiona władzy rodzicielskiej lub została ona ograniczona, a dziecko/dzieci znalazły się w pieczy zastępczej. Środki nie zostaną przyznane także, jeśli wychowywanie dzieci zostało zaprzestane na długi okres.

Jeżeli żaden z wymienionych wyżej przypadków nie miał miejsca, nic nie stoi na przeszkodzie, by złożyć stosowny wniosek.

Rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego nie otrzymasz automatycznie. W tym celu musisz przekazać do właściwego urzędu stosowną dokumentację i otrzymać pozytywną decyzję od zakładu ubezpieczeń społecznych.

Gdzie jest dostępny wniosek świadczenia Mama 4 plus?

Organy odpowiedzialne za obsługę i opiniowanie wniosków, a także za wypłaty w ramach programu Mama 4+ to ZUS oraz KRUS.

1. W ZUS-ie konieczne jest złożenie formularza ZUS ERSU, który dostępny jest na stronie internetowej zus.pl oraz w każdym oddziale.
2. Wniosek stosowny dla KRUS to GRSU i również można pobrać go ze strony internetowej oraz w każdej placówce stacjonarnej.

Sam wniosek to jednak nie wszystko. Aby aplikacja została rozpatrzona, wraz z formularzem musisz dostarczyć szereg dodatkowych dokumentów.

Jak złożyć wniosek o emeryturę dla mamy, która urodziła minimum czwórkę dzieci?

Wniosek o świadczenie Mama 4 plus uznaje się za kompletny, gdy wraz z nim złożysz, m.in.:

• akty urodzenia wszystkich dzieci, a w przypadku sprawowania pieczy – orzeczenia sądu o przyznaniu opieki;
• numery PESEL wszystkich dzieci;
• oświadczenia o sytuacji osobisto-dochodowej;
• oświadczenie o ewentualnych przerwach w wychowywaniu dzieci i ich przyczynach;
• oświadczenie o spełnianiu warunku dotyczącego zamieszkania w Polsce i posiadania ośrodka interesów życiowych w kraju;
• oświadczenie o nabyciu i ustaleniu prawa do emerytury bądź renty;
• oświadczenie o ewentualnym posiadaniu gospodarstwa rolnego i jego powierzchni.

Wszystkie dokumenty oraz oświadczenia wypełnia i dostarcza się po to, by umożliwić osobom decyzyjnym rozpatrzenie aplikacji i ocenę, czy jesteś upoważniona do otrzymania świadczenia.

Przyznania odpowiedniej kwoty środków lub odmowy dokonuje prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, lub prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w ciągu 30 dni od złożenia dokumentacji.

Po jakim czasie od złożenia wniosku jest wypłacana emerytura matczyna?

Wnioski rozpatrywane są maksymalnie w ciągu miesiąca, a pozytywne zaopiniowanie formularza skutkuje natychmiastową wypłatą odpowiedniej kwoty.

Ważna informacja:

Za pierwszym razem przyznane środki zostaną naliczone za cały miesiąc, nawet jeśli decyzja zostanie wydana, np. w połowie czy pod koniec miesiąca.

Czy świadczenie jest również dostępne dla ojców, którzy wychowali minimum czwórkę dzieci?

Tak. Mężczyzna, który wychował czwórkę dzieci, jest upoważniony do otrzymania rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego w dwóch sytuacjach:

• w przypadku śmierci matki dzieci,
• tzw. długotrwałego zaprzestania wychowania dzieci przez matkę.

By ubiegać się o świadczenie Mama 4+, mężczyzna musi spełniać dokładnie te same warunki co kobieta. Wyjątkiem jest kryterium wieku, które w przypadku ojców wynosi 65 lat. Dodatkowo do wniosku musi on dołączyć kopię aktu zgonu matki dzieci lub wskazać w oświadczeniu datę zaprzestania ich wychowywania.

Marta Wycisło

Zaczynała od nauki oszczędzania z artykułów internetowych, skończyła jako pasjonatka wszystkich zagadnień finansowych i gospodarczych. Zawodowo związana z Human Resources. Prywatnie żona i mama. Z książką pod pachą i Netflixem w piątkowe wieczory.